سال‌هاست از سوی کشورهای آمریکایی و اروپایی در برخی از حوزه‌ها با تحریم مواجه هستیم که خوشبختانه این تحریم‌ها نه تنها باعث ناکامی ما نشد؛ بلکه با تلاش‌‌های روزافزون محققان ایرانی به پیشرفت کشور در حوزه تولید دانش‌بنیان هم دست یافتیم.
گروه دانشگاه علوم پزشکی بالینی– چند سالی است که کشورمان با تحریم‌هایی مواجه است و با آن دست و پنجه نرم می‌کند و مقام معظم رهبری نیز روی این موضوع بسیار تأکید دارند و می‌فرمایند: «ما اولین کشور در دنیا نیستیم که تحریم می‌شویم»؛ با وجود اینکه تحریم با خود رنج و مشکلاتی دارد اما راه‌حل و طرح‌هایی هم دارد و این موضوع باعث می‌شود بتوانیم به توانایی‌های درون‌مان مراجعه کنیم؛ بنابراین گذشتن از تحریم‌ها نیاز به راهکارهای علمی دارد که باید در دانشگاه‌ها مورد بررسی قرار بگیرد. با توجه به تأکید مقام معظم رهبری به تولید ایرانی، محققان کشور این موضوع را بسیار جدی تلقی کرده و به دعوت مقام معظم رهبری در امر تولید لبیک گفتند و سعی می‌کنند با وجود مشکلاتی از قبیل بی‌پولی و تحریم‌ها با بکارگیری دانشی که در دانشگاه‌های کشورمان کسب کرده‌اند بر مشکلات فائق آیند و در سطح جهانی خوش بدرخشند که این درخشش در سال‌های اخیر در بانوان ایرانی بسیار پررنگ‌تر شده است. همچنین در سال‌های اخیر پیشرفت‌هایی در حوزه نانو داشتیم و در حال حاضر رتبه چهارم جهان در تولید علم نانو را بدست آورده‌ایم که این رشته توانسته در صنایعی همچون دارورسانی یا زیست پزشکی هم رسوخ کند و محققان بتوانند با بهره‌گیری از این فناوری جدید به دستاوردهای قابل توجهی دست یابند و از سد تحریم‌ها عبور کنند. محققان دانشکده مهندسی شیمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر تحقیقاتی انجام دادند که نتایج حاصل از آن یکی از کاربردهای نانوتکنولوژی در صنعت دارورسانی و زیست پزشکی است و در آینده دارای اهمیت بالایی سارا یزدانی دانش آموخته دکترای دانشگاه صنعتی امیرکبیر و مجری طرح «بارگذاری آمفوتریسین بی بر روی نانولوله‌های تک دیواره پگیله و بررسی نقش پارامترهای ترمودینامیکی در پایداری سیستم دارورسان“ است و این طرح در قالب رساله دکتری در دانشگاه صنعتی امیرکبیر زیر نظر اساتید راهنما آقایان مهرداد مظفریان و غلامرضا پازوکی عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر و استاد مشاور سرکار خانم نغمه حدیدی عضو هیأت علمی انستیتو پاستور و همچنین با همکاری اساتید متخصص در این حوزه (پروفسور حوزه لوئیس پدراز و گوستاو پوراس) از دانشگاه باسک صورت پذیرفت. وی معتقد است آمفوتریسین بی، مدت‌هاست به عنوان موثرترین داروی ضد قارچ در خط اول درمان عفونت‌های قارچی سیستماتیک و موضعی (مرتبط با ایدز، بیماران سرطانی نوتروپنیک که تب مداوم دارند، عفونت‌های سیستم عصبی مرکزی، ریه، صفاق، دستگاه تناسلی، چشم وپوست) از نوع متوسط تا شدید توسط متخصصین تجویز می‌شود؛ ولی عواملی مانند عوارض جانبی جدی، فراهمی زیستی پائین، وقوع واکنش‌های حاد در هنگام انفوزیون وریدی و سمیت کلیوی وابسته به دوز، سبب محدود شدن کاربرد آن به خصوص در بیماران با وضعیت وخیم شده است. نانولوله‌های کربنی یکی از انواع نانوساختارها هستند که پس از عامل دار شدن می توانند به عنوان گزینه مناسبی برای دارورسانی آمفوتریسین بی مطرح شوند. مشروح گفت‌‌وگو با سارا یزدانی محقق دانشگاه صنعتی امیرکبیر را در زیر می‌خوانید: * تولید دارو برای عفونت‌های قارچی و کنترل سرعت آزادسازی دارو فارس: شما به عنوان یک پژوهشگر ایرانی توانستید کار مهمی انجام دهید و آمفوتریسین بی را تولید کنید؛ از اهداف این طرح برایمان بگویید. یزدانی: از اهداف مهم مورد نظر در این پژوهش می‌توان به طراحی و ارزیابی سیستم‌های دارورسانی بر پایه نانولوله کربنی با ظرفیت بارگذاری بالا، دارورسانی سیستمیک آمفوتریسین بی برای عفونت‌های قارچی، کنترل سرعت آزاد سازی دارو از نانولوله‌های کربنی عامل‌دار شده به منظور کاهش عوارض و سمیت دارویی آمفوتریسین بی و همچنین محاسبه پارامتر حلالیت و پارامتر فلوری هاگینز به منظور بررسی پایداری سیستم دارورسان اشاره کرد. * غلبه بر مشکلات اصلاح و بازنگری فرمولاسیون‌های حاوی آمفوتریسین فارس: دلیل شما برای انتخاب و اجرای این طرح چه بود؟ یزدانی: آمفوتریسین بی مدت‌هاست که به عنوان مؤثرترین داروی ضد قارچ در خط اول درمان عفونت‌های قارچی سیستماتیک و موضعی از نوع متوسط تا شدید توسط متخصصین تجویز می‌شود. عواملی مانند عوارض جانبی جدی، فراهمی زیستی پائین، وقوع واکنش‌های حاد در هنگام انفوزیون وریدی و سمیت کلیوی وابسته به دوز، سبب محدود شدن کاربرد آن به خصوص در بیماران با وضعیت وخیم شده است. محققین علت عمده موارد نامبرده شده را حلالیت آبی بسیار کم آمفوتریسینبی و تودهای شدن آن در محیط درونتن دانسته‌اند. برای غلبه بر این مشکلات اصلاح و بازنگری فرمولاسیون‌های حاوی آمفوتریسین بی امری ضروری است.
آمفوتریسین بی مدت‌هاست که به عنوان مؤثرترین داروی ضد قارچ در خط اول درمان عفونت‌های قارچی سیستماتیک و موضعی از نوع متوسط تا شدید توسط متخصصین تجویز می‌شود